İznik ve çevresi Tarih Öncesi Dönemden bu yana farklı kültürlerin yaşadığı bir bölge oluşu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Ancak bu kültürel zenginlik, bölgenin sunduğu zengin doğal çevreden ayrı değerlendirilemez. Zira bölge, gerek jeolojik formasyonu, gerek Türkiye'nin en büyük beşinci tatlı su gölü olan İznik Gölü, gerek Akdeniz ve Karadeniz iklimleri arasında geçiş tipi niteliğindeki iklimi ile bu zengin kültürel tarihe zemin hazırlamıştır. 

​​

İznik ve çevresi yüzyıllar boyunca insanın doğayla etkileşimi sonucu şekillenen kültürel peyzajı, zengin sualtı ve yüzey arkeolojik varlığı, Antikite'den Cumhuriyet'e kadar çeşitli dönemlerden miras somut kültürel varlıkları, anıtsal mimari eserleri, nadide kırsal mimari örnekleri, somut olmayan miras değerleri; gelenekleri, şenlikleri, yüzlerce yıllık anıt ağaçları, zengin biyoçeşitliliği ve etnobotanik birikimi ile evrensel önemde bir miras alanı olma niteliğindedir.